HAI THẰNG BẠN

1.Học cùng lớp nhưng ở hai trường khác nhau, gặp nhau trong một tổ chức đòan thể. Người ta nhìn vào thấy hai thằng có những dáng vẻ, tính cách trái ngược. Một thằng to cao, một thằng ốm, bé. Một thằng miệng”tía lia”, hay nói, “phun cả bọt mép”, một thằng ít nói. Một thằng thích viết, sáng tác …một thằng cầm đàn thì chỉ ”tửng, từng, tưng.”.nhưng lại hay góp ý, phê bình ( ít, nhiều đều có “ý”)…vậy mà lại hay đi chung, chơi với nhau….Có những lúc hắn làm “chim xanh”, gửi ca khúc bạn hắn viết mà không dám gửi. Bề ngoài, nghĩ hắn chắc chưa có cô gái nào lọt vào mắt, hoặc hắn chưa biết gì về tình cảm gái trai nhưng lứa tuổi ươm hoa…sao lại không có…Rồi khi học thi Tú tài, bạn hắn thường xuyên ở nhà hắn để học, thậm chí cả ăn uống. Hai đứa học luyện thi ở 2 trường khác nhau…Vậy mà, khi đi thi- một thằng đậu, một thằng rớt. Hắn học không phải loại kém, bạn hắn chẵng giỏi giang hơn. Có phải chăng ”học tài, thi phận”?!.Hắn ”rớt tú tài” phải” đi trung sỹ..”. Hắn phải vào Lính. Bạn hắn vì hòan cảnh gia đình, lứa tuôi, “lý tưởng”… nên thi vào trường Sư phạm, đi theo “VC”. Trong một xã hội, đất nước, hai đứa đi 2 con đường nhưng lại luôn về một con đường…!. Hắn học ra trường đi làm lính sư đòan, ngành tổng quản trị đóng xa lắc, xa lơ ở Bình Định, Quãng Ngãi, Pleiku… Một thằng ra trường đi dạy học ở một xã trong tỉnh. Vẫn thư từ liên lạc. Hắn nói về cuộc sống đời lính, đôi chút về chiến trường, về chiến tranh. An bài theo số phận. Luôn tranh thủ những ngày phép để chạy về thăm nhà, thăm thằng bạn làm giáo làng…Hai con đường đi đối đầu nhau dù sống trong một chế độ nhưng luôn là bạn thân, không có gì mâu thuẩn trong nhận thức, quan điểm. Trong xã hội Miền Nam, đó là chuyện bình thường! Với tuổi 18, 20 đi vào cuộc đời hắn va chạm nhiều hơn giữa cái sống, cái chết; một thằng hàng ngày đi dạy, sáng một trường, chiều đi dạy thêm ở một trường tư, ngoài dạy kiến thức lạI “kèm thêm” cả lịch sự oai hùng của dân tộc việt Nam chống ngoạI xâm, khơi dậy lòng yêu nước cho học sinh qua những ca khúc, qua những sinh hoạt đòan thể…Cả hai cũng vẫn hát những ca khúc tuổI trẻ đấu tranh, những ca khúc “tiền chiến”, “phản chiến” rồi nghêu ngao đôi câu nhạc của bạn hắn…Cuộc sống nộI tâm, suy nghĩ về thân phận, quê hương, đất nước chỉ có thể trang trãi qua những lá thư, lúc nhớ về nhà, nhớ về những ngày tháng nhiều mộng mơ…gửI cho nhau dù không nói hết…Có những nổI buồn chỉ mình mình biết, giữ trong lòng. ..Sau khi trận chiến Banmêthuột diễn ra, rồi “di tản chiến thuật”, rồi hết tình này đến tỉnh kia rơi vào tay “quân giải phóng”…Hắn chạy nhanh thật!.Chân dài có khác! Khi Đà Lạt “giải phòng” hắn đã có mặt tạI Đà Lạt. Gặp lại nhau! Một thằng là VC, một thằng là lính Cộng hòa! Vẫn là hai thằng bạn như từ trước đến nay….Rồi mỗi đứa theo mỗi công việc của dòng đời qua cơn bão táp chưa yên ả. Một đứa đi vào guồng máy của “chế độ mới”; một đứa phảI tự bơi trong dòng sống cuộc đời chảy như những con mương chẵng có quy luật gì cả, tự bon chen “thích nghi” mà sống nhưng vẫn giữ chút ”kẻ sỹ”, làm những công việc phảI “vận dụng” cái đầu dù chẵng ai xếp cho vào tầng lớp “trí thức”…..! Số phận cuộc đời đâu biết ai “tốt số” hơn ai!? Hắn cứ dung dị đi vào cuộc sống xã hội mới với nhiều suy tư (!). Tuổi đời còn rất trẻ nhưng sống trong không khí nhiều xao động của xã hội mới với “lao động là vinh quang..” ai cũng phải lao vào cuộc sống với miếng cơm, manh áo. Xã hội lúc đó ai cũng như vậy nhưng hắn bình tâm hơn vì chẵng có gì để bon chen trong guồng máy mới của xã hộI mà lo cho cuộc sống là chính..Một thằng ngày đêm lúc nào cũng lao vào công tác, “làm CM”, thực hiện “lý tưởng, ước mơ”(!), tuyên truyền, giáo dục ước mơ, lý tưởng cho tuổI trẻ nhưng còn lý tưởng , ước mơ của mình đâu …chẵng thấy ! ….Mới hôm nào đất nước hòa bình, độc lập, tự do, nhiều ước mơ trải rộng trong bầu trời xanh thắm, nhưng nụ cười chưa trọn trên môi thì đã có những áng mây đen, bụi mờ, những con rét lạnh…kéo tới ! Trong cuộc sống xã hộI-Ai hơn ai? Giữa 2 thằng bạn thì đâu có gì để hơn thua, thân phận có những khác nhau do con đường đi vào cuộc đời do duyên nghiệp của đất nước. Một đứa đi vào tương lai trong bầu trời không còn trong sáng; Một đứa sống theo chủ nghĩa ”hiện sinh”(!), bầu trời nào thì cũng vậy thôi, cứ cố gồng lên mà sống trong cuộc sống hiện tại của đất nước, quê hương…Tuổi trẻ, ước mơ?…Bước vào xã hội mới tươi đẹp(!) nhưng ước mơ đã không dành cho rất nhiều con người , dù tuổI đờI mới qua một chút …tuổi đôi mươi..!

2. Đất nước vẫn chưa ổn định, còn nhiều “tàn dư sau chiến tranh”, không chỉ riêng đờI sống vật chất ! CM (!) đến bây giờ vẫn còn”CM”! Cụm từ này không còn lãng mạn như xưa, nội hàm hầu như vô nghĩa, chỉ là tiếng, là lời của những con sáo trong lồng… Rồi, đến lúc cuộc đời mỗi đứa cần phải có sự “ổn định” vì không thể chờ đợi sự “ổn định” của đất nước…Lần lượt trước sau mỗi đứa đều có gia đình riêng. Hai đứa cùng tuổi cưới vợ lại đều …”tuổi xung”, nhưng “xung” mà lại “hạp”. Có lẽ “hạp” là do “mạng số”.! Có “tương khắc” thì cũng có “tương hạp” vấn đề là –hiểu, cảm thông và Nhẫn !. “Nhẫn” thì sẽ biết mình hơn. Tốt, xấu; sai, đúng…mỗi người ai chẵng có. “Nhẫn” để mà “nhịn”. “Nhịn” để mà “lành”, để “hóa giải” và “hòa hợp”! Gia đình mà không hòa, không hợp, không hòa và hóa giải được những xung khắc thì làm sao duy trì được cuộc sống gia đình, và căn bản là tinh thần bao dung trên cơ sở tâm linh, hòa hợp tâm hồn, tình cảm, tình yêu đối với nhau và vì một tuơng lai chung - “ những tương lai nhỏ”!

Gia đình là gốc rễ của xã hội!. Nhìn vào cuộc sống của biết bao gia đình có những con cái hư hỏng nguyên nhân từ đâu? Nam nữ bình đẳng, bình quyền nhưng chức phận gia đình, xã hội nam, nữ có khác nhau, vai trò khác nhau có vậy mới duy trì, phát triển nòi giống, dòng tộc, xã hội. Đòi hỏi sự tuyệt đối về sự bình đẳng, bình quyền – ai cũng có quyền “đấu tố”, mỗi ngườI tự cho mình là “chủ tể” thì…gia đình sẽ tự đổ vỡ, tất nhiên, trong cuộc sống gia đình không thể thiếu đạo lý. Có ”đạo lý thì mới xây dựng cuộc sống gia đình “có đạo” chứ không phảI” vô đạo”! Cái thời “đấu tố” xưa kia khi nghe thì đã rợn vậy mà …ngườì ta cũng có thể làm được! Một con người đã sống “vô đạo” với gia đình thì làm sao “có đạo” đối vớI xã hội, và ngược lại. “Tu thân, tề gia…” xưa kia là “đạo” của ngườì quân tử cũng là “đạo “của người cai trị….Nếu người cai trị “vô đạo” thì xã hội sẽ ra sao?… Nhìn từ cuộc sống gia đình ta có thể biết cuộc sống xã hội! Xây dựng xã hội từ cuộc sống mỗi gia đình! Dù chật vật với cuộc sống, bằng đồng tiền mồ hôi, cả hai đứa bây giờ dù sao cũng có những niềm vui! Giàu có thì không, còn nhiều thiếu thốn nhưng “những tương lai nhỏ” cũng đã nở thành những đóa hoa đời!- Đó là của cải vô giá! Sống có đạo lý, sống có nhân nghĩa, sống có “đạo nhân”, sống hữu ích… “đóa hoa đời “ sẽ không bao giờ tàn! Cha, Mẹ nào chẵng lo cho tương lai con cái! Chăm lo cho “tương lai con cái” chính là chăm lo cho xã hộI !. Những người lãnh đạo xã hội hình như cố tình không muốn ý thức về điều này nên có thời đã dùng “chính sách”(?!) để cản ngăn, có thời dùng cơ chế đồng tiền để vấy bẩn. Cuộc sống của cả hai đứa – và chắc không phải riêng -dù chưa trọn vẹn, có nhiều nổi buồn và những nổi lo vì cái tầm nhìn của không ít con người nắm quyền bính xã hội thiếu cái tầm và cái tâm dân tộc, đất nước ; thiếu lòng nhân ái, cục bộ, vị kỷ, tư lợi, dốt nát, thiếu ý thức đối với những việc nhỏ nhưng cao cả ấy đã đối xử không tốt, không đúng thậm chí trái với đạo lý con nguời chứ chưa nói quyền của người công dân trong xã hội. Nhưng …. Luật đời, “vay trả, trả vay”! “Nhân quả” nhãn tiền, những bài học xưa, nay chắc không ai không thấy…Khổ là khổ cho xã hội, “cho đời ở lại” thôi!….

Hai thằng bạn chỉ là những cá nhân trong xã hội. Xã hội con người xây dựng ban đầu cũng phải từ cái tình…chứ! Người ta ai cũng “hữu tình” chứ đâu phải cái giống ”vô tình”. Vợ chồng có nhau là duyên phận;hai thằng bạn có nhau cũng là … “duyên”! Cõi đời này đều là “Nhân-Duyên” kết hợp cả! Đủ duyên nhân sẽ nẩy mầm, phát triển nhưng mà hãy luôn chăm sóc để cho cuộc đời này luôn đẹp và “mãi mãi xanh tươi”!….


Nhạc:” Đường ta đi…”.
Đường ta đi… .dù bao chông gai nhưng một lòng vẫn bước lên đường hăng hái.
Đường ta đi gieo bao hương thơm cứ vững lòng góp sức hòa đồng tươi mới…
Đi lên đi đường ta đi tới lòng ngườI vui hàn gắn vết thương chơi vơi
Đường xương máu ta vẫn cứ đi
Lòng Nhân ái ta mãi khắc ghi
trên muôn con đường sinh ly
lòng ta chẵng ngạI ngùng chi…..
……
Đi ta đi vì tình thương,
Vì cuộc đời nguyện mãi hiến dâng
Đường ta đi, đường NHÂN ÁI
và mãi mãi ta đi….