1.Thu. Mùa Thu!
Thời tiết Đà Lạt không có mùa Thu, chỉ có hai mùa mưa - nắng. Đà Lạt thành phố bốn mùa hoa, thành phố mùa xuân, xứ hoa Đào, xứ của ngàn thông.... Với sự biến chuyển của cuộc đời, môi trường, khí hậu và xã hội, tác nhân là con ngườI, Đà Lạt hôm nay một ngày bốn mùa- Xuân -Hạ- Thu – Đông…
Mùa Thu!. Tôi biết có mùa Thu Hà Nội. Có lá vàng …rơi, là vàng rơi đầy trên đường phố. Có mưa phùn, gió lạnh, ẩm ướt… Nhớ Thu Vàng – Cung Tíên; Thu Ca-Phạm Mạnh Cương; Mùa Thu cho em-Ngô Thụy Miên; Mùa Thu Hà Nội Trịnh công Sơn …cả Buồn tàn Thu - Văn Cao…;. Tiếng Thu -Lưu Trọng Lư , nhạc Phạm Duy “con Nai vàng ngơ ngác, đạp trên lá vàng khô..” (!)…
Mùa Thu Hà Nội năm ấy, một năm sau ngày tháng Tư 1975. “Con Nai vàng ngơ ngác” không đạp trên “lá vàng khô”. Hà NộI thủ đô chứ không phải “rừng thu”. Có “tiếng Thu”!. Nai trong sở thú… cũng đã quen nguời. Chỉ có con nai vàng…là tôi ngơ ngác đi trên đường phố Hà NộI!….Hà Nội không như tôi đã hình dung qua những bài học lịch sử; qua những trang văn thơ học trong nhà trường; không như những ca khúc tôi đã nghe…
2.Hà Nội, những ngày lần đầu tiên tôi được đặt chân đến-nhiều háo hức, nhiều tình cảm, nhiều tâm trạng. Chiến tranh giữa hai miền Nam Bắc vừa mới đi qua. Trước đó, trong chiến tranh, tôi nghĩ không biết đến bao giờ mới được VỀ Hà NộI-Hà Nội Thủ đô, Thăng Long, Đông Kinh. Hà Nội của những dấu tích lịch sử không phai mờ trong dòng lịch sử và mỗi con tim Việt Nam. Những tên đường, tên phố nghe sao mộc mạc, thân thương, gần gủi..Hà Nội 36 phố phường-Hàng lược, Hàng Bông, Hàng Dầu, Hàng Gai, Hàng Nón;…Hồ Hòan Kiếm, Đền Ngọc Sơn, Tháp Bút; Văn Miếu, Ba Đình, Chùa Một Cột; Chùa Trấn Quốc; Hồ Tây,..Đường Cổ Ngư, Sông Hồng, sông Tô Lịch; Giảng Võ, Ô Cầu Giấy; Chợ Đồng Xuân….
Tôi yêu lịch sử, dấu tích lịch sử, bề dày lịch sử Việt Nam - Hà Nội!…. Lần đầu đến, những gì bề mặt, khác xa lắm những thành phố miền Nam tôi đã đi qua như Sài Gòn, Nha Trang, Vũng Tàu nhất là Đà Lạt nơi tôi sống..!.Hà Nội sau chiến tranh. Hà Nội bị nhiều tàn phá. Phố Khâm Thiên đã xây dựng lại. Làng hoa Ngọc Hà hoa lại đơm bông…Hà Nội còn nghèo nàn. Đường hẹp. Khu Gỉang Võ, Ô Cầu Giấy… vẫn còn nhiều nhà tranh, vách đất .. Phong cách, nếp sống, sinh hoạt, nói năng…không như nguời miền Nam, không giống những người Hà Nội sống ở miền Nam! Tàu điện,…cũng lạ, cứ leng keng, nối những cái toa với nhau như xe lửa, đủng đỉnh chạy giữa đường phố. Dân Hà Nội lúc đó còn nghèo, chổ ở chất chội, ăn mặc theo nếp sống nguời lao động. Cửa hàng, cửa hiệu chỉ tòan Quốc doanh; vệ sinh chưa được sạch sẽ. Chỉ có cửa hàng Ăn Âu ở phố Trường Tiền là hợp khẩu vị, nhưng vẫn nhếch nhác, khăn trải bàn trắng nhưng…vàng ố, không tinh tươm. Các cửa hàng không phải quốc doanh thì quá nhỏ hẹp, hàng hóa nghèo nàn không như cửa hàng, cửa hiệu ở phố thị Miền Nam. Chè chén, thuốc Lào, kẹo Lạc trong những quán tranh ven đường hoặc những căn phố nhỏ chật hẹp; không có những tịệm, những quán cốc càfé như trong Nam. Đường phố tòan những xe đạp, lại có cả biển số. Những cô sinh viên, công nhân…bận áo, quần tây, kaki…Tà áo dài …dường như không thấy. Những cô gái cũng chẵng có phấn son. Tính cách sinh hoạt mạnh mẽ, tươi tắn chứ không dịu mềm như cô gái miền Nam, Sài gòn, Đà Lạt … Nói năng, thì tôi không thể ngờ. Rất lạ lùng. Những tiếng văng tục, chửi thề dành riêng cho nam giới lại nghe “văng” lên từ miệng của những cô gái..đẹp, xinh xắn.!. (Cũng độc đáo(!), nhưng nếu sống ở miền Nam, làm dâu người miền Nam chắc…không ai chấp nhận đựoc!). Tà áo dài của phụ nữ Hà Nội thời ấy hầu như không có trên đường phố. Tôi thấy một lần, ngày hội Mừng Đại hộ đảng lần thứ IV “thành công tốt đẹp” tổ chức tại sân vận động Hàng Đẩy tôi mới thấy phụ nữ Hà Nội mặc áo dài và có trang điểm chút phấn son…. Cũng vẫn thướt tha, mềm mạI, xinh tươi nhưng “mô đen” thì như thời phụ nữ Miền Nam những năm 1960 …
3. Những ngày nghĩ học chúng tôi cũng thường hay đi chơi…cho biết Hà Nội. Chúng tôi nghĩ – là Thủ đô Xã hội chủ nghĩa nên rất an toàn, an ninh, không có những “tệ nạn” như móc túi, cướp bóc, đĩ điếm trước đó được nghe tuyên truyền như chỉ có ở Miền Nam trong âm mưu thủ đọan của “Đế quốc Mỹ và tay sai”! Ngày nghỉ hoặc có thời gian nghỉ là cứ đi chơi thoải mái, ban đêm cũng không sợ. Có những anh bạn học cùng khóa ngày đầu khi mới bước chân đến Hà Nội, trên đường từ Ga Hàng Cỏ đi xe điện về trường gần Ô Cấu Giấy đã bị móc túi. Có những đêm đi chơi công viên Thống nhất thấy nhiều cảnh trai gái thoải mái… yêu đương(!); Quần áo giặt, phơi phóng trong khuôn viên nhà trường…lại hay bị mất cắp. Nhiều lần như vậy, anh bạn tôi, tù chính trị Côn Đảo, tức quá, đứng trước sân trường mà chửi- xã hội chủ nghĩa mà …ăn cắp(!)… . Bạn bè thấy, vừa buồn cười, vừa lo, vừa sợ … Chúng tôi nghĩ, những hiện tượng ấy chỉ là …”cá biệt”, (Thì cũng là “cá biệt” chứ không quá trời, quá đất như bây giờ !) nhưng chúng tôi chẵng đứa nào dám đi chơi đêm nữa sau khi nghe Báo cáo về tình hình thanh thiếu niên chậm tiến Hà Nội ….…!
Tôi như “con Nai vàng ngơ ngác” đi trong thủ đô Hà NộI XHCN vừa mới thoát ra khỏi chiến tranh nên…cái gì cũng lạ; buồn cho Thủ Đô nhưng cũng phảI thông cảm, tự an ủi mình-Vì chiến tranh, sau chiến tranh mà!…
Những năm sau này có nhiều lần tôi lại được đi Hà Nội, sống ở Hà Nội thời gian dài hơn lúc đầu, qua được bốn mùa của Hà Nội. Lúc nóng thì nóng khiếp; mùa lạnh thì lạnh ghê người. Sợ nhất là gió mùa Đông Bắc tràn về. Đúng là rét chứ không phải lạnh như Đà Lạt. Rét…buốt cả xương. Dân Miền Nam chúng tôi lần đầu đến Hà Nội không quen cái rét buốt ấy, lên lớp ngồi học tất cả chúng tôi đều trùm mền, đầu đội mũ che kín tai…Thầy cũng phải …chịu thôi!
4. Hà Nội thay đổi nhiều từ sau thời kỳ đổi mới. Mỗi lần đến Hà Nội tôi thấy mỗi khác. Năm vừa qua tôi lại về Hà Nội, gặp lại người bạn học gần 20 năm trước. Sau khi có đôi chút men rượu, người bạn chở tôi đi thăm Hà Nội…ban đêm. Giới thiệu cho tôi những cái mới, cái cũ, cái hay, cái dỡ, cái xấu…. Trước đây mỗi lần đến Hà Nội tôi chỉ loanh quanh Hồ Gươm. Phố trung tâm quanh Hồ có thay đổi nhưng vẫn còn những nét cũ Hà NộI 36 phố phường. Hôm đó người bạn chở tôi đi cũng khá nhiều đường phố. Tôi không còn nhận ra những đường phố Hà Nội trước đây tôi đã đi bộ lang thang, mỏi giò trong khí trời nóng nực… Hà nội quá nhiều đổi thay. Mới đây lại mở rộng thêm nữa, Hà Tây sáp nhập vào Hà Nội.Tôi mong Hà Nội vẫn còn là Hà Nội, và còn không chỉ một Hồ Gươm…. !
5. Cả nước đang vào mùa Thu tháng Tám! Từ sau ngày tháng Tám 1945, nói đến Mùa Thu nguời ta hay liên tưởng với Tháng Tám. Nói đến Mùa Thu như gắn liền với cách mạng mùa Thu! Khi ca khúc “mùa Thu chết” của nhạc sỹ Phạm Duy, “ Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo, Em nhớ cho mùa thu đã chết rồi... “. Dù chỉ là phổ thơ Adieu của Guillaume Apollinaire nhưng Miền Nam lúc đó cũng đã có nhiều người phản ứng, phê phán-Sao lại mùa Thu chết?! Mùa Thu không thể chết!!… Mùa Thu không thể chết thì ...“Phạm Duy đã chết như thế nào”? ( NTV)
Khí thế của nhân dân khi thời cơ chín muồi. Cách mạng Mùa Thu tháng tám thành công quyết định bởi sức dân. Nhân dân đã vùng lên gìành độc lập, tự do, xóa bỏ cuộc đời nô lệ, giành quyền làm chủ đất nước. Dân chủ, Độc lập, Tự do như khí trời. Cả một dân tộc đã hít thở khí trời tự do !
- Đất nước hôm nay đang báo động về đạI nạn môi trường. khí hậu ….
-Hà Nội đã vào Thu. Một dấu son!
Bây giờ đã qua 63 năm. Những ai được sinh ra mùa Thu năm ấy nếu giờ còn ở thế gian này, có lẽ, tất cả đã nghỉ hưu!. Nghỉ hưu thôi chứ chưa phải nằm xuống theo lá vàng thu,” Buồn tàn Thu”!. Tôi có “Khúc Tình Thu”! ( 1987) Thu của tôi nhiều tâm trạng, nhiều suy tư…
“Mùa thu đã tới này em ơi em có đợi!
Mùa Thu đã tơi và em ơi em có vui!
Này em yêu ơi đừng vôi
Hãy ép chiếc lá vàng rơi
Hãy yêu và nhớ
Tình thu như lá vàng…
Mùa Thu đã tới này Thu ơi đừng hững hờ
Thời gian vàng đá mặn nồng hạ nắng qua
Còn nhau trên con đường dài
Còn nhau trong những buồn vui
Vẫn yêu và sống
Dù thương đau chất đầy
Mùa Thu ơi -có nhớ bao người…!.
Và em ơi hãy cảm ơn đời
Hạnh phúc nào chẵng những niềm vui
Lá vàng ươm màu xanh mong đợi
Trời thu gió heo may….….
Và em ơi hãy sống trong đời
Hạnh phúc sẽ đến trong mùa vui
Thu về bao lời còn nhắn gửi
Mùa Thu mãi trong tôi…
"http://www.flickr.com/photos/360yahoocomnvquangn/2798972878/" title="Khuc tinh Thu BC by anh dep NLDLD, on Flickr">
Mùa thu tháng tám 2008
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét